शेअर मार्केट संपूर्ण ज्ञान : पैसे कमविण्याचा 100% सुकर मार्ग | Share market information in Marathi

Share market information in Marathi: शेअर मार्केट म्हणजे ज्या ठिकाणी शेअरची खरेदी आणि विक्री होते असे ठिकाण होय. समजा एखाद्या कंपनी चे १०० शेअर्स जारी केले असतील आणि तुमच्याकडे त्यापैकी किमान १० जरी शेअर असेल तर मग त्या कंपनीत तुमचा १०% हिस्सा आहे. तुम्ही विकत घेतलेल्या शेअर ची टक्केवारी हे तुम्ही त्या कंपनीच्या मालकीचे युनिट दर्शवते.

स्टॉक एक्सचेंज म्हणजे काय? | What is share market in Marathi

ज्यांना त्यांच्या पैशाची किंवा गुंतवणुकीची गरज आहे आशा लोकांना / कंपन्यांना, ज्यांच्याकडे जास्त पैसे आहेत त्यांच्याकडून भांडवल किंवा पैसे हस्तांतरित करून गुंतवणूंक करणारा आणि गुंतवणूक घेणारी माणसे किंवा कंपन्या यांच्यातील दुवा म्हणून काम करणारी बाजारपेठ हि स्टॉक एक्सचेंज म्हणून ओळखली जाते. ( Stock Exchange in Marathi )

सोप्या भाषेत सांगायचे तर, स्टॉक एक्सचेंज ही अशी बाजारपेठ आहे जिथे व्यावसायिक आणि गुंतवणूकदार ह्यांच्यात देवाण घेवाण चालते. येथे सर्वसाधारणपणे, गुंतवणूकदारांना सरप्लस युनिट्स म्हणून ओळखले जाते आणि व्यावसायिक उपक्रमांना किंवा गुंतवणूंक घेणाऱ्या कंपन्यांना तूट युनिट म्हणून ओळखले जाते. म्हणून, वित्तीय बाजार सरप्लस युनिट्स ( गुंतवणूकदार ) आणि तूट युनिट्स ( गुंतवणूंक घेणाऱ्या कंपन्यांना) यांच्यातील दुवा म्हणून काम करते आणि कर्जदार आणि कर्जदारांना एकत्र आणते.

स्टॉक एक्स्चेंज व्याख्या : Stock Exchange Definition in Marathi | Stock Exchange in Marathi

सेबी ( SEBI ) स्टॉक एक्स्चेंजची अशी व्याख्या करते, “संस्था किंवा व्यक्तींची संस्था, मग ते समाविष्ट केले गेले किंवा स्थापित केले गेले नाही. सिक्युरिटीज खरेदी, विक्री आणि व्यवहारात व्यवसायाला सहाय्य करणे, नियमन करणे आणि नियंत्रित करणे या उद्देशाने.”

IPO म्हणजे काय? कंपन्या सार्वजनिक का करतात? IPO in Marathi

IPO म्हणजे प्रारंभिक सार्वजनिक ऑफर. IPO मध्ये, खाजगी मालकीची कंपनी स्टॉक एक्स्चेंजवर त्यांचे शेअर्स सूचीबद्ध करते, ज्यामुळे ते सामान्य लोकांसाठी खरेदीसाठी उपलब्ध होतात. बरेच लोक IPO ला पैसे कमावण्याच्या मोठ्या संधी समजतात. IPO द्वारे संबंधित कंपनी फंड गोळा करून

• आपली जुनी देणी देण्या साठी किंवा
• कंपनी एक्सपांड करून व्यवसाय वाढविण्या साठी

मुख्यतः ह्या दोन च कारणांसाठी कंपन्या सार्वजनिक केल्या जातात. कंपनी एक्सपांड करून व्यवसाय वाढविण्या साठी येत असलेल्या IPO मध्ये इन्व्हेस्टमेंट करणे केंव्हा हि चांगले च राहते, कारण IPO च्या माध्यमातून गोळा केला जाणारा पैसे हा व्यवसाय वाढवून त्यातून आणखी पैसे कमावण्याची संधी त्यातुन मिळते

प्राथमिक शेअर मार्केट आणि दुय्यम शेअर मार्केट मधील फरक | Primary Market & Secondary Market in Marathi

जेव्हा कंपनी सर्वप्रथम सार्वजनिक ऑफरसह (IPO) लिस्टिंग करते तेव्हा त्याला प्राथमिक मार्केट म्हणतात. IPO चा मुख्य उद्देश हा संबंधित कंपनी हि शेअर मार्केटमध्ये NSE & BSE मध्ये लिस्टिंग करणे असतो. एकदा शेअर लिस्टिंग झाल्यानंतर तो दुय्यम मार्केटमध्ये पुढे ट्रेड ( खरेदी – विक्री ) करण्यास सुरुवात करते. प्राथमिक शेअर मार्केट आणि दुय्यम शेअर मार्केट मधील फरक हा खालील प्रमाणे आढळतो.

आधार	प्राथमिक बाजार	दुय्यम बाजार
अर्थ	ज्या मार्केटमध्ये शेअर्स पहिल्यांदा विकले जातात त्याला प्राथमिक बाजार म्हणून ओळखले जाते.	ज्या मार्केटमध्ये नवीन जारी केलेल्या सिक्युरिटीज आणि सेकंड-हँड सिक्युरिटीजची खरेदी-विक्री होते त्याला दुय्यम बाजार म्हणून ओळखले जाते.
सिक्युरिटीजचे प्रकार	प्राथमिक बाजारात नवीन रोख्यांची विक्री होते.	दुय्यम बाजारात, विद्यमान किंवा दुसऱ्या हाताच्या सिक्युरिटीजची खरेदी-विक्री होते.
येथे जारी केले जातात	प्राथमिक बाजारात, शेअर्स थेट कंपन्यांद्वारे जारी केले जातात.	दुय्यम बाजारात, शेअर्स केवळ गुंतवणूकदारांमध्ये हस्तांतरित केले जातात.
भांडवल निर्मिती	प्राथमिक बाजार कंपनीच्या भांडवलात थेट योगदान देते कारण त्यात अतिरिक्त युनिट्समधून तूट युनिट्समध्ये निधीचे हस्तांतरण समाविष्ट असते.	दुय्यम बाजार कंपनीच्या भांडवलात अप्रत्यक्षपणे योगदान देते कारण त्यात केवळ अतिरिक्त युनिट्समधील निधीची देवाणघेवाण समाविष्ट असते.
प्रवेश	कंपन्या त्यांच्या कामकाजासाठी भांडवल उभारण्यासाठी प्राथमिक बाजारात प्रवेश करतात.	या बाजारात केवळ सूचीबद्ध कंपन्यांच्या रोख्यांची खरेदी-विक्री केली जाते.
भौगोलिक स्थान	प्राथमिक बाजाराचे कोणतेही निश्चित भौगोलिक स्थान नाही. या बाजारपेठेत प्रत्येक बँक, संस्था, परदेशी गुंतवणूकदार इत्यादींचा वाटा आहे.	दुय्यम बाजाराचे एक निश्चित भौगोलिक स्थान आहे आणि त्याचे कामाचे तासही निश्चित आहेत.
किंमत	प्राथमिक बाजारातील शेअर्स ची किंमत त्या जारी करणाऱ्या कंपनीच्या व्यवस्थापनाद्वारे निश्चित केली जाते.	दुय्यम बाजारातील सिक्युरिटीजची किंमत स्टॉक एक्स्चेंज मार्केटच्या मागणी आणि पुरवठ्यानुसार निश्चित केली जाते.
खरेदी प्रकार	थेट खरेदी	अप्रत्यक्ष खरेदी

शेअरची किंवा स्टॉकची किंमत कशी ठरवली जाते ? Stock Price in Marathi

शेअरची किंवा स्टॉकची किंमत म्हणजे संबंधित कंपनीमध्ये एक शेअर खरेदी करण्यासाठी लागणारी रक्कम होय . शेअरची किंमत हि, त्या वेळच्या बाजाराच्या परिस्थितीनुसार चढ-उतार होत निश्चित होत असते. जर कंपनी चांगली कामगिरी करत असेल तर शेअरची किंवा स्टॉकची किंमत वाढते आणि कंपनी गुंतवणूकदारांच्या अपेक्षा पूर्ण करत नसेल तर मात्र शेअरची किंवा स्टॉकची किंमत हि कमी होते.

थोडक्यात एखाद्या कंपनीच्या शेअर्स ला मागणी जास्त आणि पुरवठा कमी असल्यास, किंमत वाढते आणि मागणी पेक्षा पुरवठा जास्त असल्यास, किंमत कमी होते.

शेअरची किंमत ठरवणारे घटक : Factors Determining Share Price

आर्थिक घटक यासह व्याजदरा मध्ये होणारे बदल, सरकारचे, संबंधित कंपनी चे आर्थिक दृष्टीकोन आणि व्यव्हारा मध्ये होणारी चलनवाढ हे विविध खटक शेअर्स च्या किमतींवर परिणाम करतात. जर व्याज दर आणि महागाई वाढली आणि आर्थिक दृष्टीकोन खराब असेल, तर लोकांच्या हातात खेळणारा पैसे कमी होतो आणि त्याच्या परिणाम संबंधित कंपन्यांच्या अर्थव्यवस्थेवर होऊन त्या कंपन्यांच्या शेअर्स ची मागणी सामान्यतः कमी होऊन शेअरची किंमत खाली येण्याची शक्यता असते.

एखादी कंपनी अधिक स्टॉक जारी करू शकते का ? Share market information in Marathi

तथापि, एखाद्या कंपनीला तिच्या संचालक मंडळाच्या संमतीने अधिकृत स्टॉकची संख्या वाढवण्याचा अधिकार असतो. पण त्या संबंधी निर्णय घेताना कंपनी इतर गुंतवणूक दारांचे मत हि लक्षात घेते. अन्यथा कंपनी च्या शेअर्स ची किंमत कमी होऊन कंपनी ला आर्थिक नुकसान होऊ शकते.

स्टॉक चांगला आहे हे कसे ओळखायचे ? | share market basic knowledge in Marathi

कमाई मध्ये होणारी वाढ, किंमत-ते- स्टॉक घेतल्यामुळे होणारी कमाई (P/E) याचे गुणोत्तर आणि नफ्याचे मार्जिन यासारखे मेट्रिक्स तुम्हाला स्टॉकमधील संभाव्य धोक्याची चिन्हे निर्देशित करण्यास मदत करतात. एखादा स्टॉक घेताना सहसा त्या स्टॉकची तुलना हि त्याच्या शी संबंधित सेक्टरशी करून आणि संबंधित सेक्टर मध्ये आपण घेणाऱ्या स्टॉकच्या तुलनेत ते इतर स्टॉक कसे चालले आहे ते पाहावे आणि त्यांची तुलना करून योग्य तो स्टॉक इन्व्हेस्ट करण्यासाठी चांगला आहे का नाही ते ठरवावे.

शेअर मार्केट मराठी पुस्तके | Share Market Book in Marathi

शेअर मार्केट बद्दल मराठी मध्ये माहिती देणारी पुढील पुस्तके उपलब्ध आहेत ती आपण ऑनलाईन किंवा ऑफलाईन एखाद्या दुकानातून हि खरेदी करू शकता. त्या बद्दल ची माहिती पुढील प्रमाणे. ( best share market books in marathi )

• ” द इंटेलिजन्ट इन्व्हेस्टर ” – by – बेंजामिन ग्रॅहॅम
• ” अ रँडम वॉल्क डाउन वॉल स्ट्रीट ” – by – बर्टन मालकेईल
• ” सामान्य स्टॉक्स आणि असामान्य लाभ ” – by – फिलिप फिशर
• ” वॉल स्ट्रीटवर एकच चढवा ” – by – पीटर लिंच
• ” स्टॉक ऑपरेटरच्या स्मृतिंगंध ” – by एडविन लेफेवर)

FAQ’s : Share market in Marathi

निष्कर्ष :

वरील लेखा मध्ये आपण शेअर मार्केट बद्दल माहिती पहिली, तुम्हाला हि माहिती कशी वाटली हे कमेंट बॉक्स मध्ये नक्की सांगा !